15 tháng 7 2020

Nước Mỹ Nốc Cạn Tương Lai Con Cháu



 Paul KrugmanNew York Times

13/07/2020

Dịch bởi: Người Mỹ Gốc Việt



Năm học mới đang đến gần khi đại dịch vẫn đang hoành hành.

Một lịch sử tóm lược trong bốn tháng qua ở Mỹ:

   Chuyên gia: Đừng vội vàng mở cửa trở lại, mọi chuyện chưa có qua.

   Donald Trump: GIẢI PHÓNG!

   Covid-19: Tuyệt!

   Các quan chức của Trump: Đây là nghiên cứu đối lập của chúng tôi về Anthony Fauci.

Và chúng ta hiện đang phải đối mặt với một lựa chọn đau đớn: Chúng ta có mở lại trường học, tạo ra nguy cơ bùng nổ virus hay chúng ta giữ trẻ con ở nhà, với những ảnh hưởng tiêu cực nghiêm trọng đến việc học của chúng?

Những điều này lẽ ra không xảy ra. Các quốc gia khác chịu đóng cửa đủ lâu để giảm tỷ lệ nhiễm trùng xuống mức thấp hơn nhiều so với những gì đang phổ biến ở đây; Tỷ lệ tử vong Covid-19 trên đầu người ở Liên Âu chỉ bằng 1/10 ở Hoa Kỳ - và đang giảm - trong khi tỷ lệ của chúng ta đang tăng nhanh. Kết quả là, họ ở một vị trí để mở cửa trường học khá an toàn.

Và kinh nghiệm của vùng Đông Bắc, tâm chấn lớn đầu tiên của đại dịch ở Hoa Kỳ, cho thấy chúng ta có thể đạt được điều gì đó tương tự ở đây. Tỷ lệ tử vong đang giảm, mặc dù vẫn cao hơn ở châu Âu; vào thứ Bảy, lần đầu tiên kể từ tháng 3, thành phố New York đã báo cáo không có trường hợp tử vong Covid-19 nào.

Nếu đóng cửa lâu hơn, chúng ta có chịu đựng nỗi về kinh tế không? Câu trả lời là có.

Đồng ý là các yêu cầu giãn cách xã hội mạnh mẽ dẫn đến tỷ lệ thất nghiệp cao và làm tổn thương nhiều doanh nghiệp. Nhưng nước Mỹ, dù với mạng lưới an sinh xã hội xiêu vẹo, đã có thể cung cấp đủ cứu trợ thảm họa - đừng gọi đó là kích thích kinh tế! - để bảo vệ hầu hết các công dân của nó khỏi bị khó khăn nghiêm trọng.

Phần lớn bởi trợ cấp thất nghiệp mở rộng, nạn nghèo đói đã không tăng vọt trong thời gian đóng cửa. Theo một vài chỉ tiêu, nó thậm chí có thể đã giảm đi.

Đúng, có những lỗ hổng trong mạng lưới an toàn đó, và nhiều người đã phải chịu đựng. Nhưng chúng ta có thể vá những lỗ hổng đó. Vâng, cứu trợ khẩn cấp tốn rất nhiều tiền, nhưng chúng ta có thể gánh vác được: Chính phủ liên bang đã vay một khoản tiền lớn, nhưng lãi suất vẫn ở gần mức thấp trong lịch sử.

Hãy nhìn như vầy: Ở mức độ nghiêm trọng nhất, việc đóng cửa dường như đã làm giảm GDP hơn 10% một chút. Trong Thế chiến II, Mỹ đã dành hơn 30% của GDP cho quốc phòng, trong hơn ba năm. Vậy tại sao chúng ta không thể chịu đựng một chi phí nhỏ hơn nhiều trong vài tháng?

Vì vậy, thực hiện những việc cần thiết để kiểm soát coronavirus sẽ gây phiền toái, nhưng hoàn toàn khả thi.

Nhưng đường lối đó đã không được chọn. Thay vào đó, nhiều tiểu bang không chỉ vội vã mở cửa trở lại, họ còn mở lại một cách ngu ngốc. Thay vì được đối xử như một cách rẻ tiền, hiệu quả để chống lại bệnh truyền nhiễm, khẩu trang đã trở thành một mặt trận trong cuộc chiến văn hóa. Các hoạt động rõ ràng có nguy cơ cho việc bùng phát đại dịch đã không được kiểm soát: Những cuộc tụ họp lớn được cho phép, các quán rượu mở cửa trở lại.

Và cái giá của những vụ tụ tập và các quán rượu mở cửa vượt xa con số hàng ngàn người Mỹ sẽ bị giết hoặc bị tổn hại sức khỏe vĩnh viễn do sự tái phát của dịch Covid-19. Việc mở cửa vá víu cũng đã gây nguy hiểm cho một thứ không như việc đàn đúm nhậu nhẹt, một thứ mà không thể bị đình chỉ mà không gây thiệt hại lâu dài: giáo dục trực tiếp.

Một số hoạt động được giữ khá tốt khi chuyển sang dạng trực tuyến. Tôi ngờ rằng rồi đây sẽ có rất ít người bay xuyên quốc gia để nhìn chằm chằm vào các trang thuyết trình từ máy chiếu (PowerPoint) so với trước Covid, ngay cả khi cuối cùng chúng ta đã đánh bại virus này.

Giáo dục không là một trong những hoạt động đó. Bây giờ chúng ta đã hoàn toàn công nhận một điều mà chúng ta từng nghi ngờ:  Với đa số hoặc hầu hết học sinh, không có gì thay thế được việc thực sự hiện diện trong một lớp học.

Nhưng những căn phòng đầy học sinh là những đĩa nuôi vi trùng đầy tiềm năng, cho dù những người trẻ tuổi ít có khả năng chết vì Covid-19 hơn người già. Các quốc gia khác đã tìm cách mở lại trường học một cách tương đối an toàn - nhưng họ đã làm như vậy với tỷ lệ lây nhiễm thấp hơn nhiều so với hiện tại ở Mỹ, và họ đã đạt mức xét nghiệm đầy đủ, điều mà chúng ta vẫn không thể có tại nhiều điểm nóng.

Vì vậy, chúng ta hiện đang phải đối mặt với một tình huống khó xử khủng khiếp không cần thiết. Nếu chúng ta mở lại giáo dục trực tiếp, chúng ta có nguy cơ để đại dịch vượt ngoài tầm kiểm soát. Ngược lại, chúng ta làm suy yếu sự phát triển của hàng triệu sinh viên Mỹ, gây thiệt hại lâu dài cho cuộc sống và sự nghiệp của họ.

Và lý do chúng ta đang đứng ở vị trí này là vì các tiểu bang, được chính quyền Trump cổ vũ, đã vội vàng cho phép tụ tập đông người và mở lại các hàng quán. Trong một ý nghĩa thực sự, nước Mỹ đã nốc cạn tương lai những đứa con của mình.

Giờ thì sao? Tại thời điểm này có lẽ đang có nhiều người Mỹ bị nhiễm bệnh như từng có vào tháng Ba. Vì vậy, những gì chúng ta nên làm là thừa nhận rằng chúng ta đã làm hư sự lần vừa rồi và thực hiện đóng cửa trở lại một cách nghiêm túc - và lần này hãy lắng nghe các chuyên gia trước khi mở lại. Thật không may, giờ đây, quá muộn để tránh làm gián đoạn giáo dục, nhưng chúng ta càng sớm giải quyết vấn đề này thì chúng ta càng sớm có thể đưa xã hội trở lại đúng hướng.

Nhưng chúng ta không có loại người lãnh đạo mà chúng ta cần. Thay vào đó, chúng ta có những người như Donald Trump và Ron DeSantis, thống đốc bang Florida, những chính trị gia từ chối lắng nghe các chuyên gia và không bao giờ thừa nhận đã sai.

Vì vậy, trong khi đã có một vài điều chỉnh chính sách miễn cưỡng, phản ứng chính mà chúng tôi đang thấy đối với thất bại chính sách khổng lồ chỉ là một nỗ lực cuồng loạn để đùn đẩy sự chịu lỗi. Một số quan chức đang cố gắng để bôi nhọ danh dự của Tiến sĩ Fauci; những kẻ khác đang lặn ngụp trong các thuyết âm mưu điên rồ.

Kết cục là một viễn cảnh thật ảm đạm. Đại dịch này sẽ trở nên tồi tệ hơn nữa trước khi nó trở nên khá hơn và quốc gia sẽ chịu thiệt hại vĩnh viễn./.


Nguyên bản tiếng Anh: 

America Drank Away Its Children’s Future

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét