 |
| Trump bắt tay Graham trong một sự kiện xác nhận bổ nhiệm thẩm phán vào tháng 11 năm 2019 ở Nhà Trắng. (Ảnh: Drew Angerer / Getty) |
Josh Dawsey, The Washington Post
20/02/2021
Dịch bởi: Người Mỹ Gốc Việt
Vài giờ sau khi một đám đông bạo lực lục soát Điện Capitol vào tháng trước để ủng hộ Tổng thống Donald Trump, Thượng nghị sĩ Lindsey O. Graham thề rằng ông đã thấy quá đủ.
“Đừng cậy tôi,” là lời của Graham (R-S.C.) nói trong một bài phát biểu sôi nổi trên sàn Thượng viện, và ông nói thêm rằng ông rất buồn khi thấy hành trình của mình với Trump kết thúc theo cách này. Trong một cuộc phỏng vấn hai ngày sau đó, Graham nói "ông ấy chưa bao giờ gây sỉ nhục và xấu hổ như vậy với đất nước" và nói với vẻ thất vọng thấy rõ về cách đồng minh lâu năm của ông đã xử lý cuộc bạo động.
Chỉ vài tuần sau, ông ta lại hát một giai điệu khác. Graham dự định sẽ đến thăm Câu lạc bộ Mar-a-Lago sang trọng của cựu tổng thống vào Chủ nhật để dành hai ngày chơi gôn và ăn tối với Trump. Ông ta đã nói chuyện với cựu tổng thống gần như mỗi ngày kể từ ngày 6 tháng 1 - thường xuyên hơn bất kỳ đồng liêu Cộng hòa nào tại Thượng viện - và là cố vấn không chính thức cho đội bảo vệ của Trump trong phiên tòa luận tội tại Thượng viện vào tháng này.
Trong khi đó, Graham cho biết ông đã không nói chuyện với Tổng thống Biden, một người bạn lâu năm ở Thượng viện, kể từ khi ông ấy nhậm chức vào ngày 20 tháng 1.
Việc Graham ôm ấp Trump vào thời hậu tổng thống - điều khiến ông đối ngược hoàn toàn với Lãnh đạo phe thiểu số Thượng viện Mitch McConnell (Cộng hòa, Kentucky) - là bước rẽ mới nhất trong mối quan hệ khi mất khi còn của ông ta với một người đàn ông mà anh ta từng gọi là “ gàn" và từng cảnh báo là có thể phá nát đảng Cộng hòa. Nó diễn ra sau khi thượng nghị sĩ bốn nhiệm kỳ cho biết ông đã xem xét các cuộc thăm dò ở Nam Carolina và trên toàn quốc cho thấy sức ảnh hưởng lâu bền của Trump ở các đảng viên Cộng hòa, ngay cả sau cuộc nổi dậy ngày 6 tháng 1 khiến 5 người thiệt mạng.
Graham nói về Trump trong một cuộc phỏng vấn: “Nếu ông ấy tranh cử, ông ấy hẳn sẽ được đảng đề cử. Tôi không biết ông ấy muốn làm gì. Bởi vì ông ấy đã thành công trong chủ nghĩa bảo thủ và mọi người đánh giá cao tinh thần chiến đấu của ông ấy, ông ấy sẽ thống trị đảng trong nhiều năm tới. Theo cách tôi nhìn nhận, không có cách nào chúng ta có thể đạt được mục tiêu của mình nếu không có Trump.”
Graham hiện đang tự định vị mình như một nhà lãnh đạo của cánh ủng hộ Trump của một đảng ngày càng chia rẽ về cách kết toán với tổng thống thứ 45 đã gây nhiều chia rẽ.
Theo cách nhìn của Graham, việc ôm chân Trump chỉ đơn giản là chính trị thực dụng. Đối với những người chỉ trích, ông ấy đang thể hiện sự sẵn sàng dung thứ cho các cuộc tấn công của Trump vào nền dân chủ để đổi lấy sự gần gũi với quyền lực.
Sau cuộc tấn công ở Điện Capitol và việc Cộng hòa mất Hạ viện, Thượng viện và Nhà Trắng, một số người trong tầng lớp trên của Đảng Cộng hòa đang kêu gọi một con đường khác để đi tới, lo ngại rằng thương hiệu độc hại của Trump sẽ ngăn cản đảng của họ giành chiến thắng trong cuộc bầu cử vào năm 2022 và năm 2024.
Cựu đại sứ Liên Hợp Quốc Nikki Haley đã nói rằng đảng cần lật ngược tình thế về Trump, người mà bà nói đã “sa sút quá xa.” Sau khi bỏ phiếu để tuyên bố trắng án cho Trump trong phiên tòa luận tội, McConnell đã có một bài phát biểu gay gắt, cho rằng ông ấy "chịu trách nhiệm thực tế và đạo đức" về bạo loạn tại Điện Capitol - và ông đã nói với các đồng minh rằng ông dự tính sẽ không bao giờ nói chuyện với Trump nữa.
Một số người đang cố gắng vạch một lối ở giữa: Chủ tịch Ủy ban Quốc gia Đảng Cộng hòa Ronna McDaniel dự kiến sẽ đến thăm Mar-a-Lago vào tuần tới để gặp Trump, ngay cả khi bà thề sẽ giữ trung lập trong cuộc chiến nội bộ này, theo một người quen thuộc với kế hoạch của bà, người đã nói với điều kiện giấu tên để mô tả cuộc họp riêng tư. Lãnh đạo phe thiểu số tại Hạ viện Kevin McCarthy cũng đã gặp Trump tại Mar-a-Lago, một phần để khuyến khích Trump không tấn công bất kỳ đảng viên Cộng hòa đương nhiệm nào của Hạ viện.
 |
| Graham bước ra khỏi phòng họp dành cho nhóm bào chữa của Trump vào ngày thứ tư của phiên tòa luận tội tại Thượng viện. (Ảnh: Jabin Botsford / The Washington Post) |
Nhưng Graham thì hoàn toàn theo Trump. Trong khi ông ta nói với các phóng viên một ngày sau cuộc tấn công Capitol rằng "tổng thống cần hiểu rằng hành động của ông ấy là vấn đề, không phải giải pháp", bây giờ ông ta nói rằng ông chỉ đang nói riêng về những gì đã xảy ra vào ngày 6 tháng 1. Ông nói, những lời tuyên bố "Đừng cậy tôi" là ám chỉ những nỗ lực thách thức kết quả bầu cử năm 2020 - không phải là một tuyên bố rằng ông đã cạn tình với Trump.
Hai ngày sau cuộc nổi loạn, ông ta đã gặp Trump trong bốn giờ để thảo luận về việc kết thúc nhiệm kỳ trong lặng lẽ và khả năng bị luận tội, trong số các chủ đề khác. Rồi ông đã bay cùng với Trump đến Texas vào tuần sau đó và gọi điện cho các thượng nghị sĩ khác, nài nỉ họ không ủng hộ động thái kết tội Trump trong phiên xử và cấm ông ra tranh cử trong tương lai. Ở chỗ riêng tư và cả công khai, ông ta đã đối đầu với những người thuộc Đảng Cộng hòa, những người chỉ trích Trump, bao gồm cả McConnell, người mà ông ta đã thúc ép để thay đổi đường lối.
Graham nói về bài phát biểu của McConnell sau phiên tòa luận tội: “Ông ấy không nói thay cho hầu hết các đảng viên Cộng hòa khi đưa ra những nhận xét mà ông ấy đưa ra về Trump.” (Ông nói thêm rằng McConnell xứng đáng được tín nhiệm trên các mặt khác, chẳng hạn như thúc đẩy việc bổ nhiệm các thẩm phán bảo thủ.)
Vào ngày 13 tháng 2, Lãnh đạo phe thiểu số Thượng viện Mitch McConnell (Cộng hòa, Kentucky) cho biết cựu tổng thống Trump vẫn có thể phải chịu trách nhiệm trong hệ thống tư pháp hình sự. (Washington Post)
Người phát ngôn của McConnell đã không trả lời yêu cầu bình luận.
Các thành viên Cộng hòa lâu năm và những người biết cả hai ông đã nói rằng Graham chỉ đơn giản là muốn giữ liên quan và thích gần gũi với những người có quyền lực.
Matt Moore, một nhà tư vấn chính trị nổi tiếng ở tiểu bang South Carolina, người đã làm việc cho Graham trong chiến dịch tái tranh cử năm 2020 và từng là chủ tịch đảng của tiểu bang, cho biết lời giải thích cho tư thế của Graham rất đơn giản: ông ta muốn gắn mình với nhân vật nổi tiếng nhất của đảng.
Sau khi phải đối mặt với những lời chỉ trích trước đó ở bang nhà của mình vì không đủ bảo thủ, Graham đã được bầu lại vào năm ngoái với khoảng cách hai chữ số sau khi ông ôm lấy Trump một cách mạnh mẽ, người đã giành chiến thắng dễ dàng ở Nam Carolina.
Và Graham, hơn bất cứ điều gì, theo cả các đồng minh và các nhà phê bình, muốn càng gần với hành động của Trump càng tốt.
Moore nói: “Đó là một kiểu chính trị khôn ngoan. Các cử tri Đảng Cộng hòa yêu mến Tổng thống Trump. Ông này muốn có một chỗ ngồi trong bàn hơn là không. Ông ta biết đâu là chỗ đặt cược khôn ngoan.”
Graham cũng nhận thức rõ rằng những người đối nghịch với Trump phải trả giá bởi những người ủng hộ Trump. Hai ngày sau bài phát biểu "đừng cậy tôi", Graham bị những người ủng hộ Trump cà khịa, những người đó đã tố cáo ông là "kẻ phản bội" tại Sân bay Quốc gia Reagan ở Washington. Tuần này, trang Facebook của Haley ngập trong hàng nghìn người bình luận công kích bà vì đã lên tiếng chỉ trích Trump. Một phụ tá của Trump cho biết, cựu tổng thống đã từ chối một yêu cầu được gặp mặt của bà ấy. Và các quan chức đảng ở Kentucky cũng đã tố cáo McConnell và kêu gọi ông từ chức.
Graham đã làm thất vọng những người ở Nam Carolina, những người thích một Graham ôn hòa hơn - một người từng liên minh chặt chẽ với cố Thượng nghị sĩ John McCain (Cộng hòa, Arizona), người đã qua đời vào năm 2018, và tại một thời điểm đã làm việc với Tổng thống Barack Obama để cắt giảm lượng khí thải carbon nhưng cuối cùng đã bị thất bại.
Những người chỉ trích ông nói rằng họ nhớ về một Graham đã coi thường Trump và những gì Trump đại diện - và không quá hèn nhát, theo quan điểm của họ. Một người thân tín lâu năm của McCain cho biết Graham không còn liên lạc với nhiều bạn cũ của ông.
Amanda Loveday, cựu giám đốc điều hành của Đảng Dân chủ bang South Carolina, người đã giúp điều hành một siêu Uỷ ban Vận động Chính trị (super PAC) cho Biden vào năm 2020, cho biết rất bực bội khi chứng kiến Graham tiếp tục ủng hộ Trump.
Cô nói: “Giống như nhiều người khác, tôi đã từng bỏ phiếu cho ông ta. Mọi người ở Nam Carolina từng nghĩ ông ta là người đàn ông hợp lý nhất ở Washington, và điều đó đã thay đổi. Bây giờ mọi người nghĩ rằng ông ta đã tự trói mình vào một con ngựa mà không thể giải thích được. Thực sự không có lời giải thích cho chuyện đó. Ông ta có đủ quyền lực để nói với Đảng Cộng hòa rằng họ cần bước tới.”
Một đồng minh của Biden, người giấu tên để mô tả một cuộc trò chuyện riêng tư, cho biết vào mùa thu năm ngoái, Biden đã hỏi "chuyện gì đã xảy ra với Lindsey." Biden, một cựu Thượng nghị sĩ lâu năm của Delaware, người từng coi Graham là bạn, đã bị "sốc" bởi một số nhận xét của Graham trong chiến dịch tranh cử.
Nhà Trắng từ chối bình luận.
Trong một cuộc phỏng vấn, Graham cho biết ông vẫn lên kế hoạch đàm phán chính sách với Biden vào thời điểm thích hợp và muốn làm việc với ông ấy trong một thỏa thuận về cơ sở hạ tầng.
Ông nói, “Joe là một người đàn ông tốt. Sẽ có một ngày dành cho điều đó."
Graham từng có lập trường rất khác đối với Trump khi nhà phát triển bất động sản tranh cử tổng thống vào năm 2016. Vị Thượng nghị sĩ này thường xuyên đặt câu hỏi về khả năng lãnh đạo của Trump và nói rằng Đảng Cộng hòa đáng bị tiêu diệt nếu chọn Trump làm ứng cử viên. Tại một thời điểm, Graham đã kêu gọi Trump "ngừng làm một kẻ ngu ngốc," khiến Trump chế nhạo ông ta tại một cuộc vận động và còn đọc to số điện thoại di động của Graham.
Nhưng Graham nói rằng một khi Trump đắc cử, ông ta muốn giúp Trump thành công - và ngày càng thích ông ấy.
Một số cựu trợ lý của Trump và các chiến lược gia Cộng hòa nói rằng Graham thích trạng thái ngôi sao khi ở gần Trump. Ngay cả Trump cũng đã nhận xét với các đồng minh rằng ông ấy ngạc nhiên về cách tiếp cận của Graham sau sự va chạm tàn bạo năm 2016 của họ, và các cựu trợ lý của Trump cho biết Graham luôn muốn ra sân gôn với tổng thống.
 |
Thượng nghị sĩ Lindsey O. Graham (Cộng hòa, South Carolina) Đến Điện Capitol cho ngày thứ hai của phiên tòa luận tội cựu tổng thống Donald Trump tại Thượng viện. (Ảnh: Jabin Botsford / The Washington Post) |
Jason Miller, phát ngôn viên của cựu tổng thống, từ chối bình luận, ngoài việc nói rằng hai người có mối quan hệ "rất thân thiện."
Trong lời kể của Graham, ông ta dành thời gian với Trump vì “Tôi thực sự thích gần gũi ông ấy.”
Ông nói, “Trong suốt thời gian tranh cử sơ bộ, tôi đã có rất nhiều điều xấu để nói về ông ấy. Thật là một điều kỳ lạ về nơi chúng tôi đã kết thúc với nhau.” Ông nói thêm: “Tôi được tiếp cận với ông ấy nhiều hơn bất kỳ tổng thống nào và hơn cả tất cả các tổng thống cộng lại. Ông ấy là một người biết lắng nghe, tùy bạn tin hay không.”
Ngày nay, ông ta nói rằng ông ta được định hướng đơn giản bởi những gì tốt nhất cho đảng Cộng hòa, mà ông ta nói rằng đang có một "bài toán hóc búa" trong tay.
Graham nói: “Bạn nhìn vào các cuộc thăm dò, chúng cho thấy ông ấy thống trị Đảng Cộng hòa, nhưng mà một đa số dân chúng muốn kết tội ông ấy. Từ ngày 3 tháng 11 đến ngày 6 tháng 1, ông ấy đã lùi một bước rất lớn, nhưng ông ấy đã có một nhiệm kỳ tổng thống hiệu quả. Các chính sách của ông ấy sẽ đứng vững trước thử thách của thời gian. Nếu Tổng thống Trump tiếp tục có kỷ luật và nói về chính sách, một số vấn đề cá nhân của ông ấy sẽ bắt đầu thuyên giảm.”
Trump dự kiến sẽ phát biểu tại hội nghị bảo thủ có tên CPAC ở Florida cho bài phát biểu đầu tiên thời hậu tổng thống, theo một phụ tá cho biết. Phụ tá này nói rằng bài phát biểu của ông sẽ tập trung vào tương lai của Đảng Cộng hòa và vấn đề nhập cư.
Trong phiên tòa luận tội, Graham nổi lên như một đồng minh hàng đầu của Trump tại Thượng viện. Ông thường xuyên tụ tập với các luật sư, chia sẻ nhận xét cho nhóm biện hộ từ hội nghị Thượng viện và đề xuất các lập luận hòng có thể khiến một số thượng nghị sĩ Cộng hòa không bỏ phiếu để kết tội, và đôi khi gọi điện cho Trump nhiều lần trong ngày, theo các cố vấn của Trump.
David Schoen, một trong những luật sư biện hộ của Trump cho biết: “Ông ấy khiến tôi cảm thấy thoải mái. Ông ấy nói, ‘Đừng lo lắng.’ Ông ấy rất thân thiện trong suốt thời gian đó."
Trump ban đầu thuê một nhóm luật sư khác ở South Carolina theo đề nghị của Graham nhưng đã chia tay với họ chỉ vài ngày trước phiên tòa. Graham cho biết ông không thấy phiền vì sự thay đổi đột ngột đó.
Ông nói, “Không hề chi. Có quá nhiều đầu bếp trong nhà bếp."
Bây giờ, Graham nói, ông ta đang có ý định nói chuyện với Trump về việc giúp đảng Cộng hòa giành lại được Thượng viện và Hạ viện vào năm 2022. Trước khi đến Mar-a-Lago vào cuối tuần này, Graham cho biết ông ta đã ở Arizona để nhận thông tin cập nhật về bức tường biên giới với Mexico, hy vọng đưa một trong những vấn đề đặc hiệu của Trump trở thành ưu tiên vào năm 2022.
Tuy nhiên, ngay cả khi ông ta chào đón thế lực của Trump, Graham thừa nhận rằng đảng cần phải mở rộng phạm vi hoạt động - một sự thừa nhận ngầm về cách cựu tổng thống đã phân hoá thương hiệu của Đảng Cộng hòa.
Ông ta cho biết ông ta đã lên kế hoạch nói chuyện với Trump về cách Trump có thể giúp làm cho đảng viên Cộng hòa dễ được bầu hơn, loại bỏ các nhóm nhân khẩu học bị cựu tổng thống xa lánh.
"Graham nói, “Trump phải chơi mạnh hơn. Đảng Cộng hòa phải chơi mạnh hơn. Nhưng tôi thích cách chúng tôi đang hướng tới. Chúng tôi đang trở thành đảng của giai cấp công nhân và chủ nghĩa vì dân của ông ấy đang giúp chúng tôi. Chúng tôi chỉ cần giành lại khối phụ nữ ngoại ô. Điều làm tổn thương chúng tôi là phong cách nhiều hơn là chính sách. Quá đắng lòng. Quá nhiều chuyện quá mức. Chúng tôi phải giành lại khối độc lập."
Nguyên bản tiếng Anh:
Lindsey Graham said ‘Count me out’ after the Capitol riot. But he’s all in with Trump again.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét