 |
Phạm Đoan Trang vào năm 2019, tại một khoảnh rừng bị cháy ở Đà Lạt, một thành phố vùng Tây Nguyên Việt Nam. (Thịnh Nguyễn) |
Chris Humphrey, Washington Post
14/12/2021
Dịch bởi: Bình Phương
HÀ NỘI - Phạm Đoan Trang, một nhà hoạt động Việt Nam nổi tiếng với những bài viết về trao quyền phụ nữ và các vấn đề môi trường, đã bị kết án chín năm tù giam hôm thứ Ba vì gieo rắc tuyên truyền chống nhà nước. Đây là cuộc đàn áp bất đồng chính kiến mới nhất ở quốc gia Đông Nam Á này và thu hút sự lên án bởi các nhóm nhân quyền.
Tòa án Nhân dân Hà Nội tuyên phạt Trang một án tù cao hơn mức bảy đến tám năm đã được các công tố viên yêu cầu.
Trang, người liên tục bị thẩm phán ngắt lời trong phiên xử, phủ nhận mọi cáo buộc. Các luật sư của cô cho biết cô đã chỉ được thông báo về phiên tòa xử cô đúng một ngày trước đó.
An ninh tại tòa án rất nghiêm ngặt, với cảnh sát chống bạo động túc trực và các trạm kiểm soát trên các con đường chính dẫn đến khu vực tòa, cũng như nhiều đặc vụ mặc thường phục.
Lê Văn Luân, một trong năm luật sư đại diện cho Trang, nói rằng: “Phiên tòa được tổ chức trong sự kiểm soát an ninh chặt chẽ, đây không phải là điều mới mẻ đối với những phiên tòa kiểu này. Thẩm phán đã tuyên một bản án nặng hơn những gì các công tố viên đề nghị. Đó là điều bất thường."
“Trang có tinh thần tốt,” ông nói với The Washington Post khi rời tòa án và nói thêm rằng họ sẽ kháng cáo lên tòa án cấp cao hơn trong vòng 15 ngày.
Cô Trang, 43 tuổi, đã viết nhiều sách và đồng sáng lập các nhóm truyền thông độc lập. Cô cũng thành lập nhóm bảo vệ môi trường Green Trees (Cây Xanh). Tổ chức Phóng viên Không Biên giới đã trao tặng cô Giải Tự do Báo chí vào năm 2019.
Mặc dù mở cửa đất nước cho đầu tư nước ngoài và tìm kiếm mối quan hệ chặt chẽ hơn với Hoa Kỳ, Đảng Cộng sản cầm quyền tại Việt Nam vẫn kiểm soát chặt chẽ các phương tiện truyền thông và vẫn hết sức khắt khe với những nhà bất đồng chính kiến. Trong một báo cáo vào tháng 12 năm 2020, Tổ chức Ân xá Quốc tế cho biết Việt Nam đã giam giữ ở mức kỷ lục 170 tù nhân lương tâm, 40% trong số đó bị giam giữ chỉ vì chia sẻ các bài viết chỉ trích chính phủ trên mạng xã hội.
Ông Nguyễn Quang A, một nhà bất đồng chính kiến nổi tiếng của Việt Nam, cho biết chính quyền khiếp sợ Trang, một “nhà hoạt động nổi tiếng nhất Việt Nam”.
Ông A nói: “Bằng cách bỏ tù cô ấy, họ đang loại bỏ một tiêu điểm của những người bất đồng chính kiến để bịt miệng những người khác. Thông điệp của họ là công an có thể bắt giữ bất cứ ai, vì vậy hãy ngoan ngoãn."
Một phần của bản cáo trạng tập trung vào một báo cáo mà Trang phát hành với Green Trees vào năm 2016 về vụ cá chết hàng loạt tại Việt Nam, cũng như một báo cáo về tự do tôn giáo vào năm sau. Nhà cầm quyền cũng cáo buộc cô đã nói chuyện với các tổ chức truyền thông nước ngoài, trong đó có BBC, để bôi nhọ chính phủ Việt Nam.
Vào tháng 1 năm 2020, Trang lên tiếng về cuộc đụng độ trên quyền sở hữu đất đai ở xã Đồng Tâm - liên quan đến việc xây dựng sân bay quân sự trên vùng đất nông nghiệp mà người dân ngoại ô Hà Nội tuyên bố chủ quyền.
Trang bị bắt giam tại Thành phố Hồ Chí Minh vào ngày 6 tháng 10 năm 2020, đúng vào ngày các quan chức Hoa Kỳ và Việt Nam tổ chức các cuộc thảo luận về nhân quyền và tự do ngôn luận. Trang bị biệt giam từ đó cho đến ngày 19 tháng 10 năm nay, khi cô lần đầu được phép gặp một trong những luật sư của mình.
Vụ án Phạm Đoan Trang đã dấy lên sự chỉ trích từ các nhóm bảo vệ nhân quyền, các đại sứ quán và các hiệp hội ký giả. Vào tháng Mười, 28 nhóm vận động, bao gồm Tổ chức Ân xá Quốc tế, Tổ chức Theo dõi Nhân quyền và Tổ chức Phóng viên Không Biên giới, đã lên án việc giam giữ cô và kêu gọi việc trả tự do cho cô.
Bản tuyên bố viết: “Rõ ràng là Phạm Đoan Trang đang bị hành hạ vì công việc lâu nay của cô trong tư cách là một nhà báo độc lập, nhà xuất bản sách và nhà bảo vệ nhân quyền.”
Truyền thông nhà nước của Việt Nam cho rằng Trang đã bị bọn phản động thù địch cực đoan hóa sau khi đi du lịch nước ngoài. Đài Tiếng nói Việt Nam, một đài phát thanh của nhà nước, nói rằng các bài viết của cô đã gây tổn hại nghiêm trọng đến an ninh trật tự, đồng thời gây phẫn nộ cho nhà nước và nhân dân Việt Nam.
Ông Zachary Abuza, một giáo sư nghiên cứu về Đông Nam Á tại Đại học Chiến tranh Quốc gia ở Washington, cho biết Trang đã trở thành một vấn đề đau đầu đối với những kẻ cầm quyền tại Việt Nam vì cô đã vạch trần cách mà chính phủ này vi phạm luật pháp của chính họ.
“Họ đã dành nhiều năm để quấy rối, uy hiếp và hăm dọa cô. Cô không bao giờ lùi bước, kể cả khi cô biết họ đang muốn bắt giữ cô. Đây là một người phụ nữ có lòng dũng cảm vô cùng."
Trong một lá thư có tựa đề "Đề phòng tôi bị bỏ tù", được phát hành ngay sau khi bị bắt vào tháng 10 năm 2020, Trang kêu gọi cải cách bầu cử, trước khi nói thêm, "Xin hãy chăm sóc mẹ tôi."
Cô viết: “Tôi không muốn tự do cho riêng mình; điều đó quá dễ dàng. Tôi muốn điều gì đó vĩ đại hơn: tự do cho Việt Nam”./.
Nguồn: Vietnam jails its ‘most famous activist’ for nine years
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét